27 May 2024
26 Oca 2024
Ev Sahibimizin 13 Uzak Kuzeni: Dünya Benzeri Gezegenler
Dünya dışı yaşam hakkında arayışımız her geçen gün hız kazanıyor ve soru işaretlerimiz yaşanılabilir alanda olan bir gezegen keşfettikçe artıyor. Peki şimdiye kadar keşfedilmiş kaç tane Dünya benzeri gezegen var? Galaksi Gezgini olarak size Dünya’ya benzer gezegenlerin bir listesini derledim:
Şimdi gelelim neden bu gezegenler yaşamı destekleyebilecek potansiyele sahip sorusuna. Kemerlerinizi takmayı unutmayın. Çünkü Dünya’dan çok uzağa, belki de gelecekte birinde yaşamaya başlayacağımız yeni dünyalara göz atmaya gidiyoruz!
Bilinen En Popüler 13 Dünyaya Benzer Gezegen
Kepler-22b
Kepler-22b, Dünya benzeri gezegenler hakkında bilgi sahibi olan herkesin ilk aklına gelen gezegendir. Bu gezegen Dünya’nın 2,4 katı büyüklüğünde bir süper dünya. Kepler-22b’nin yapısı henüz bilinmediği için atmosferi ya da gezegenin yapısı tam olarak bilinmiyor. Ancak yörüngesinin yıldızına uzaklığına bakıldığında yaşanılabilir alanda olduğu ve sıvı su barındırdığına inanılıyor. Kepler uzay teleskobu ile bulunmuştur.
Keşif Tarihi: 5 Aralık 2011
Çapı: 30.581 km
Dünya’dan Uzaklığı: 600 ışık yılı
Tam Yörünge Süresi: 290 gün
Yüzey Sıcaklığı: 22°C
Kepler-62f
Dünya’dan büyük ama Neptün ve Uranüs’ten küçük olan Kepler-62f, Kepler-62 yıldız sisteminde yaşanılabilir bölgede bulunan gezegenlerden biri. Dünya’dan %40 daha büyük olan bu gezegenin karasal veya okyanus gezegeni olduğu düşünülüyor. Kepler uzay teleskobu ile bulunmuştur.
2016’da University of California, Los Angeles, Kepler-62f’nin Dünya’ya yakın kalınlıkta bir atmosferi olduğunu varsayarak çeşitli testler yaptılar ve gezegenin yaşanılabilir olabileceğini bildirdiler. 2018’de yayımlanan çalışmalar, Kepler-62f’nin Dünya’ya benzer bir iklimi olabileceğini de savunuyor.
Keşif Tarihi: 18 Nisan 2013
Çapı: 17.966 km
Dünya’dan Uzaklığı: 1.200 ışık yılı
Tam Yörünge Süresi: 267 gün
Yüzey Sıcaklığı: 11–17 °C
Kepler-62e
Kepler-62 yıldız sisteminin bir diğer üyesi olan Kepler-62e, Dünya’dan %60 daha büyük bir süper dünya. Yıldızından aldığı ışığın fazlalığı nedeniyle kaçak sera etkisine sahip olduğu ve bu neden çok sıcak olduğu düşünülüyor. Ancak bunlar bir varsayım. Ayrıca Kepler-62e’nin yapısı da tam olarak bilinmiyor. Karasal veya okyanus gezegeni olabilir. Kepler uzay teleskobu ile bulunmuştur.
Keşif Tarihi: 18 Nisan 2013
Çapı: 20.515 km
Dünya’dan Uzaklığı: 1.200 ışık yılı
Tam Yörünge Süresi: 122 gün
Yüzey Sıcaklığı: Tahminen 77°C
Kepler-186f
Neredeyse Dünyamız ile aynı boyutta olan Kepler-186f, bizden 500 ışık yılı uzaklıktaki bir kırmızı cüce yıldızın yaşanılabilir yörüngesinin dış kenarında dönüyor. Yüzey sıcaklığı ve yapısı kesin olarak bilinmiyor. Ancak yaşanılabilir bölgede dönmesi, bize atmosferinin kalın olduğu ve sıvı su üretecek kadar yüksek seviyede karbondioksit bulundurabileceği düşünülüyor. Bu nedenle eğer yüzey sıcaklığı 0°C’ye yakınsa bir umut yaşam Kepler-186f’de yaşam olabilir.
Keşif Tarihi: 17 Nisan 2014
Çapı: 14.908 km
Dünya’dan Uzaklığı: 500 ışık yılı
Tam Yörünge Süresi: 130 gün
Yüzey Sıcaklığı: Bilinmiyor
Kepler 283c
Dünya’nın kütlesine göre 3,97 kat daha büyük olan Kepler-283c, yıldızının yaşanılabilir bölgesinde dönüyor. Gezegenin çoğu parametresi bilinmese de bulunduğu yörüngeye göre sıvı su bulundurabileceği düşünülüyor. Kepler uzay teleskobu ile bulunmuştur.
Keşif Tarihi: 2014
Çapı: 11.595 km
Dünya’dan Uzaklığı: 1.527 ışık yılı
Tam Yörünge Süresi: 92,7 gün
Yüzey Sıcaklığı: Bilinmiyor
Kepler-442b
Kepler-442b, bulunduktan 3 yıl sonra Temmuz 2018’de kütleçekim kilidine sahip olmayan ve en yaşanılabilir ötegezegen olarak kabul edildi. Bunun en büyük sebeplerinden biri yörüngesinin yıldıza olan uzaklığı ve Dünya’ya benzeyen yörüngesel parametreleri. Henüz atmosferinin yapısı ve yüzeyinde sıvı su olup olmadığı bilinmese de 2015’de yayımlanan bir çalışma, Kepler-442b ve diğer 2 ötegezegeni evrendeki en yaşanılabilir ötegezegen olduğunu iddia ediyor.
Keşif Tarihi: 6 Ocak 2015
Çapı: 17.074 km
Dünya’dan Uzaklığı: 1.100 ışık yılı
Tam Yörünge Süresi: 112 gün
Yüzey Sıcaklığı: Bilinmiyor
Kepler-452b
Kepler-452b’nin karasal bir gezegen olup olmadığı tam olarak bilinmiyor ancak büyüklüğüne göre taşlı bir yapısı olduğu düşünülüyor. Bu ötegezegenin yıldızı, bizim Güneşimize çok benzer özelliklere sahip olduğu ve yıldızın yaşanılabilir yörüngesinde dönüyor. Ancak evrim sürecinde olan yıldızı nedeniyle Dünya’ya kıyasla %10 daha fazla enerji alan bu ötegezegenin Venüs’e benzer şekilde kaçak sera etkisi yaşayabileceğini de gösteriyor. Fakat büyüklük olarak Dünya’dan %50 daha büyük olduğu için kaçak sera gazı etkisinin 500 milyon yıl ertelendiğini ve okyanuslarını hala koruduğu da düşünülüyor.
Keşif Tarihi: 23 Temmuz 2015
Çapı: 19.113 km
Dünya’dan Uzaklığı: 1.400 ışık yılı
Tam Yörünge Süresi: 385 gün
Yüzey Sıcaklığı: Tahminen -20 veya 10°C
Kepler-1649c
Cüce yıldız Kepler-1649’un sisteminde olan Kepler-1649c, tahminen bir karasal gezegen. Yıldızının yaşanılabilir bölgesinde dönen dünyaya benzer gezegen hakkında pek bilgi sahibi değiliz. Atmosferi veya iklimi hakkında herhangi bir fikre sahip olmamız nedeniyle yüzeyinde sıvı su olup olmadığı bilinmiyor. Ayrıca Kepler-1649c’nin yıldızında sık sık yıldız patlamalarının yaşandığı düşünüldüğü için atmosferinin yok olduğu da tahminler arasında.
Keşif Tarihi: 15 Nisan 2020
Çapı: 12.744 km
Dünya’dan Uzaklığı: 301 ışık yılı
Tam Yörünge Süresi: 19,53 gün
Yüzey Sıcaklığı: Bilinmiyor
Proxima Centauri b
Yaşanabilir bölge olarak Güneş Sistemi’ne en yakın yıldız olan kırmızı cüce Proxima Centaury’nin yörüngesinde dönen Proxima Centauri b, aynı zamanda bize en yakın dünyaya benzer gezegen olarak biliniyor. Dünya’ya kıyasla yıldızının 3’te 2’sini alan ötegezegenin atmosferiyle alakalı iki senaryo var: İlki gezegendeki suyun yoğunlaşması ve hidrojenin uzaya kaybolması ile atmosferde oksijen ve/veya karbondioksit kalması. Diğeri ise gezegenin ilkel bir hidrojen atmosferine sahip olması veya kendisinin yıldızından uzakta oluşması ile suyun kaçışının engellenmesi.
Proxima Centauri b’nin başlangıçtaki su miktarı bilinmemekle birlikte, yapılan hesaplamalar gezegenin oluşumundan sonraki ilk 100-200 milyon yıl içinde erken ışınlanma nedeniyle yaklaşık 1 okyanus değerinde su kaybetmiş olabileceğini ortaya koyuyor. Bu süreden sonra ne olduğu çok açık değil. Gezegen önemli miktarda atmosfer gazı kaybetmeye devam etmiş ve kuru, atmosfersiz bir dünya haline gelmiş olabilir. Ya da atmosferinin çoğunu koruyup yüzeyindeki sıvı suyu muhafaza etmiş yaşama ev sahipliği yapabilir konuma gelmiş de olabilir.
Keşif Tarihi: 24 Ağustos 2016
Çapı: 13.124 km
Dünya’dan Uzaklığı: 4,2 ışık yılı
Tam Yörünge Süresi: 11 gün
Yüzey Sıcaklığı: Bilinmiyor
TRAPPIST-1f
TRAPPIST-1f, yaşanılabilir bölgenin içinde veya biraz dışında olduğu biliniyor. Yapılan gözlemler ise sıvı su varlığının olduğunu savunuyor. Ayrıca yapılan simülasyonlar sonucunda bu dünyaya benzer gezegenin bileşiminin %20 sudan oluştuğunu ve Dünya’ya kıyasla çok daha fazla olduğunu sunuyor. Ancak bu ötegezegen kütleçekim kilidine sahip: bir yarısı her zaman yıldıza bakıyor ve diğer yarısı karanlıkta kalıyor. Tam iki yoğun alan arasında kalan ve bizim “aydınlanma çemberi” dediğimiz alanda sıvı suyun varlığın olması muhtemel.
Keşif Tarihi: 22 Şubat 2017
Çapı: 13.315
Dünya’dan Uzaklığı: 40,7 ışık yılı
Tam Yörünge Süresi: 9,2 gün
Yüzey Sıcaklığı: Bilinmiyor
TRAPPIST-1e
TRAPPIST-1f, TRAPPIST-1f’nin iç yörüngesinde bulunan ve yaşanılabilir bölgede yörüngede dönen, aynı yıldız sisteminin bir parçası. Karasal bir gezegen olduğu kanıtlanmış olan bu ötegezegende sıvı suyun yüzeyinde birikmesi için yeterince soğuk. Washington Üniversitesi'nin modellerine göre ötegezegenin atmosferinin yaşama zarar verecek kadar yoğun veya kalın değil.
Keşif Tarihi: 22 Şubat 2017
Çapı: 11.595 km
Dünya’dan Uzaklığı: 40,7 ışık yılı
Tam Yörünge Süresi: 6,1 gün
Yüzey Sıcaklığı: Bilinmiyor
Gliese 581d
Gliese 581d ilk keşfedildiğinde yıldızına göre yaşanılabilir bölgenin dışında kaldığı düşünülüyordu. Ancak 2009’da gezegenin yörüngesinin yeniden hesaplanması ile 2011’de Fransız araştırmacıların yaptıkları simülasyonlar sayesinde gezenin yüzeyinde sıvı su olacak ısıya ve yeterli atmosfer basıncına sahip olabileceğini öğrendik.
Öte yandan, Gliese 581d, Dünya’ya göre yıldızından %30 ışık alıyor. Bu, göre gezegenin sıvı suyu desteklemeyecek kadar soğuk olabileceğini de gösteriyor. Ancak gezegnin atmosferi yeterli miktarda sera gazı etkisi yapıyorsa bu durum olası değil. Çünkü sera gazı etkisi, yüzey sıcaklığına doğrudan etki eder ve aşırı olmadığı sürece yaşamı destekleyecek koşullar oluşturur.
Keşif Tarihi: 24 Nisan 2007
Çapı: 28.032 km
Dünya’dan Uzaklığı: 20,4 ışık yılı
Tam Yörünge Süresi: 67 gün
Yüzey Sıcaklığı: Bilinmiyor
Gliese 667 Cc
Gliese 667 Cc’nin keşfinden sonraki ilk zamanlar, yaşama elverişli bir gezegen olduğu düşünülüyordu. Kütleçekim kilidinde olan gezegenin aydınlanma çemberi boyunca sıvı suyu bulundurduğu ve atmosferi de yeterince kalınsa gezegenin büyük bir alanında yaşanılabileceği tahmin ediliyordu. Ancak 2013’de yapılan bir araştırma, bu ötegezegenin Dünya’nın 300 katı gelgit ısınması olduğunu buldu. Gelgit ısınması kısaca gezegenin yörüngesel ve kendi etrafında dönmesi sırasında ortaya çıkan ısıdır. Bu ısı gök cisminin yüzeyinde dağılır ve eliptik yörüngede bulunan gök cisimlerinde daha şiddetlidir. Gliese 667 Cc’deki gelgit ısınması, yaşanılabilir bir gezegen olma ihtimalini azaltıyor.
Keşif Tarihi: 2011
Çapı: 19.622 km
Dünya’dan Uzaklığı: 22 ışık yılı
Tam Yörünge Süresi: 28 gün
Yüzey Sıcaklığı: Tahminen 5°C